کارگردان فیلم کوتاه «اتاق کثیف» به عنوان یکی از فیلم‌های اقتباسی حاضر در بخش کتاب و سینما چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس با اشاره به دلایل افول فیلمنامه در آثار سال های اخیر سینمای کوتاه کشور اظهار داشت: به نظر من سخت‌ترین مرحله در فیلم‌سازی، پیدا کردن ایده و نوشتن ساختار کلاسیک و درست است. متأسفانه بسیاری از فیلم‌سازان، به جای تمرکز بر این مرحله، به سراغ فرم می‌روند. نکته‌ای که در بین فیلم‌سازان تحصیل‌کرده، به‌ویژه دانشجویان سوره، رایج شده این است که آن‌ها از همان ابتدا می‌گویند از ساختار کلاسیک گذشته‌ایم و می‌خواهیم کار مدرن یا پست‌مدرن بسازیم. من مشکلی با این رویکرد ندارم، اما باید تأکید کنم که ساختار شکنی تنها زمانی امکان‌پذیر است که یک بار ساختار صحیح و کامل به مخاطب ارائه شده باشد.

وی افزود: در حال حاضر، بخش عمده‌ای از فیلم‌سازان کوتاه، سبک و سیاق خود را به سمت مدرن و پست‌مدرن تغییر داده‌اند و بیشتر روی فرم تمرکز می‌کنند تا محتوا. این ممکن است برای آن‌ها راهی باشد، زیرا پیدا کردن ایده و ارائه درست آن به مخاطب واقعاً کار سختی است. با این حال، پیش‌بینی من این است که فیلم‌سازانی که تنها به فرم علاقه دارند، در سینمای بلند موفق نخواهند بود؛ زیرا مخاطب عام، در درجه اول به دنبال محتوا و خط داستانی جذاب است.

دارایی در مورد تاثیر جشنواره های داخلی بویژه جشنواره «فیلم کوتاه تهران» در شدت گرفتن وضعیت افول فیلمنامه در آثار سال های اخیر سینمای کوتاه بیان کرد: به نظر می‌رسد که سیاست‌های جایزه‌دهی گذشته جشنواره «فیلم کوتاه تهران» در این روند تأثیرگذار بوده است. سیاست‌گذاری سال‌های گذشته جشنواره به گونه‌ای بود که بیشتر به فرم و ژانر اهمیت داده می‌شد. به عنوان مثال، از ۵۰ فیلم حاضر در جشنواره، تلاش می‌کردند که اول از همه ۲۰ فیلم فرم‌گرا و تجربی باشد و باقی آثار در ژانرهای مختلفی مانند دفاع مقدس، ترسناک و کمدی قرار بگیرند. در این سیاست، کیفیت برخی آثار گاهی فدای تنوع ژانری می‌شد تا از هر ژانری نمونه‌ای در جشنواره حضور داشته باشد.

وی افزود: از سوی دیگر، تلاش می‌شد که فیلم‌های شهرستانی نیز حضور داشته باشند. من خودم شهرستانی هستم، اما تجربه نشان داده که در برخی سال‌ها، ۲۰ فیلم از تهران و ۴۰ فیلم از شهرستان‌ها انتخاب می‌شدند، حتی اگر سطح حرفه‌ای فیلم‌های شهرستانی پایین‌تر بود. این سیاست، اگرچه به نوعی عدالت جغرافیایی را رعایت می‌کرد، اما آسیب‌هایی هم به سینمای حرفه‌ای کوتاه وارد می‌کرد و باعث می‌شد برخی فیلم‌سازان حرفه‌ای پشت در جشنواره بمانند. امسال اما روند تغییر کرده است: حدود چهل فیلم از تهران حضور دارند و فیلم‌های تجربی و اکسپریمنتال در بخش ملی جشنواره حضور ندارند که به نظر من تصمیم درستی است.

این سینماگر تصریح نمود: همچنین امسال تغییراتی مشاهده شد که تا حدودی به بهبود این روند کمک خواهد کرد. بخش متمایزی برای فیلم‌ اولی ها و کسانی که دنبال فرم هستند ایجاد شد، و فیلم‌های اکسپریمنتال و تجربه‌گرا از بخش ملی جدا شدند. این سیاست درست است، زیرا در تمام دنیا جشنواره‌ها برای فیلم‌های فرم‌گرا یا اکسپریمنتال بخش جداگانه‌ای در نظر می‌گیرند. به نظر من، راه حل مناسب تنها جداسازی این نوع آثار است تا فیلم‌سازان بتوانند هم در فرم تجربه کنند و هم در محتوا موفق باشند.

«علی دارایی» در پایان این گفت و گو خاطرنشان ساخت: دغدغه شخصی من این است که سینمای کوتاه ما از فقدان ایده‌های بکر و روایت‌های درست رنج می‌برد. بانک اطلاعاتی داستانی ما محدود است و نمی‌توانیم به راحتی اقتباس کنیم. در سینمای جهان معمولاً اقتباس از کتاب‌ها بسیار موفق است، اما در ایران به دلیل ضعف بانک داستانی یا اصول ناکافی، فیلم‌سازان کمتر سمت این کار می‌روند. به نظر من، تمام فیلم‌سازان کوتاه در ابتدا باید فیلم‌نامه‌نویس خوبی باشند یا حداقل تسلط کافی بر این مهارت داشته باشند تا بتوانند ایده‌های بکر را از ایده‌های دم دستی تمیز دهند و اثر نهایی ارزشمند و خلاقانه باشد. امیدوارم این اتفاق در آینده بیفتد.